Ventilatie en verlichting in de badkamer
Voor een toilet en badkamer zijn verlichting en ventilatie bijna niet weg te denken. Omdat ze op hetzelfde moment gebruikt worden, ligt een gecombineerde, al dan niet automatische, bediening voor de hand. Zoals dit artikel laat zien, bestaat daar een aantal leuke oplossingen voor.
Het gebruik van een ventilatie rooster of ventilatoren
Er zijn diverse ventilatie rossters die u kunt gebruiken. Bij de aanschaf van een ventilatie rooster of ventilator moet u letten op de capiciteit, de luchttoevoer en de mogelijkheid om deze twee te combineren met verlichting
Toiletventilatie ventilatoren
Voor het plaatsen van een toiletventilator kunt u, indien aanwezig, gebruik maken van een bestaande opening voor natuurlijke ventilatie. Dat kan een muurdoorvoer of een opening in een ventilatiekanaal zijn, als daarop tenminste geen andere ruimten zoals een badkamer of tweede toilet zijn aangesloten. De kans is namelijk groot dat de uit het toilet gezogen lucht dan in die ruimten wordt geblazen.
Extra capaciteit
In een lang en/of bochtig ventilatiekanaal ondervindt de luchtstroom grote weerstand. U heeft dan een ventilator met extra capaciteit nodig of een centrifugaal-ventilator. Deze heeft in vergelijking met een gebruikelijke axiale type meer stuwkracht om de weerstand te overwinnen.
Muur ventilatie
Ontbreekt een (bruikbaar) ventilatiekanaal en grenst het toilet aan de buitengevel, dan kunt u met een koker een muurdoorvoer maken. Er zijn ventilatoren, compleet met muurdoorvoer en buitenrooster verkrijgbaar. Een andere oplossing is een ventilator voor glasmontage in een vensterruit. Plaats een ventilator in alle gevallen zo hoog mogelijk.
Voldoende luchttoevoer zonder valse trek
Een ventilator werkt alleen als de afgezogen lucht direct wordt aangevuld via een toevoeropening. Het effect is optimaal als deze opening zover mogelijk van de ventilator is verwijderd. Een kier van ruim 1 cm onder de deur is een goede oplossing. Daarvoor kunt u de drempel verwijderen of de deur inkorten. Een rooster met jaloeziekleppen aan de buitenkant van een muurdoorvoer moet in deze situatie voorkomen dat bij een uitgeschakelde ventilator koude lucht naar binnen komt. Er zijn ook (buiten) roosters en ventilatoren die elektrisch sluiten om valse trek te voorkomen.
Ventilatie in combinatie met verlichting
Verlichting en ventilatie worden gelijktijdig gebruikt. Aangezien ze beide op elektrische installatie zijn aangesloten, ligt het voor de hand de bediening te combineren in een schakelaar. Daarvoor kunt u de aanwezige lichtschakelaar gebruiken.
Elektrische aansluiting
In vrijwel elk toilet bevindt zich in het plafond of de wand een las- of centraaldoos. Van daaruit kunt u de ventilator op de lichtschakelaar aansluiten. De getekende schema’s gaan uit van twee bestaande installatiesituaties, de een met lasdoos en de ander volgens het centraal-doos-principe. Voor elke situatie worden twee aansluitmogelijkheden aangedragen. Bij de een zijn de leidingen zichtbaar en bij de ander zijn deze achter een verlaagd plafond weggewerkt. Een verlaagd plafond biedt tevens de mogelijkheid inbouwspots te monteren.
Lasdoos
Bij een toilet zonder centraaldoos, meestal in oudere woningen, moet u voor een aansluitpunt naar een lasdoos met een blauwe en bruine draad zoeken. Dat is lastig als deze in de muur is weggewerkt. Er zijn handige apparaatjes in de handel waarmee u spanningvoerende leidingen in muren kunt opsporen.
Centraaldoos
Een centraaldoos bevindt zich meestal in het plafond achter de verlichting. Daarin treft u een bruine, blauwe en zwarte draad aan. De lamp is op de blauwe en zwarte draad aangesloten. De ventilator sluit u op alledrie de draden aan.
Nalooptijd
In de praktijk blijkt dat het licht op het toilet te kort brandt voor een goede ventilatie. De oplossing is een ventilator met nalooptijd. Deze draait na uitschakelen, samen met de verlichting, nog een aantal minuten door. Bij sommige exemplaren kunt u de nalooptijd instellen tot maximaal 20 minuten.
Ventilatie
Aanloopvertraging
Aan de andere kant is het ook weer niet nodig dat de ventilator direct bij het inschakelen van de verlichting begint te werken. Daarom zijn er ook ventilatoren met een aanloopvertraging van een tot enkele minuten, eventueel gecombineerd met een (instelbare) nalooptijd.
Automatisch aan en uit
Vervangt u de schakelaar waarop de verlichting en de ventilator zijn aangesloten door een (infrarode) bewegingsschakelaar, dan worden lamp en ventilator automatisch ingeschakeld bij het betreden van het toilet. De meeste bewegingsschakelaars kunt u instellen op een bepaalde uitschakeltijd; als de schakelaar geen beweging meer waarneemt, schakelt bij pas na de ingestelde tijd uit. Is er een ventilator met nalooptijd en aanloopvertraging aangesloten, dan blijft deze dienovereenkomstig functioneren.
Mogelijkheden met een verlaagd plafond
Bij het installeren van een ventilator heeft het maken van een verlaagd plafond een aantal voordelen. U kunt de elektriciteitsleidingen wegwerken, inbouwspotjes monteren en de ventilator op een gunstige plaats inbouwen. Voor laagspanning halogeenspotjes kunt u tevens de transformator kwijt. Het is zelfs mogelijk een ventilator onzichtbaar achter het plafond te installeren. Zorg dan voor aanzuigopeningen in het verlaagde plafond, bijvoorbeeld naden tussen de schroten of lamellen. Een flinke naad rondom het verlaagde plafond en de wanden is ook mogelijk. Neem in deze gevallen een ventilator met extra afzuigcapaciteit.
