Wat als eerst verduurzamen/isoleren?

[Dekraan]

Hallo allemaal!

Een lastige vraag misschien, maar onze woning kan wel wat verduurzaming gebruiken, zowel voor het comfort in de winter, als voor de rekening. Alleen kunnen we ons budget hiervoor maar 1 keer uitgeven. Dat wordt dus kiezen en prioriteren, maar wij weten niet waar we als eerst moeten beginnen. Het is een geschakelde hoekwoning, waarvan we ook nog niet alles in kaart hebben. Maar dit zijn de klussen die we op termijn denken te moeten aanpakken of kunnen aanpakken.

1. Vloerisolatie. We hebben een broodjesvloer met BIMS blokken die niet geïsoleerd is, terwijl er wel vloerverwarming in de vloer gefreesd is.
2. We hebben een spouwmuur uit 1981 waarvan de isolatie onbekend is. Dat zouden we dus eerst moeten uitzoeken.
3. De ramen in de woning (houten kozijnen) hebben allemaal standaard dubbel glas.
4. Er zijn twee toiletraampjes waar nog enkel glas in zit.
5. Schuin dak dat bij de bouw geïsoleerd is onder de pannen, maar aan de binnenkant zit waarschijnlijk geen isolatie.
6. Vliering die als opslag wordt gebruikt, toegang met een vlizotrap.
7. Sterk verouderd dakraam dat niet goed isoleert in 1 van de kamer.

Hopelijk kunnen jullie zonder gedetailleerde kennis van de woning toch globaal helpen met welke ingreep het handigst is of het meest effect kan hebben.

Zijn er daarnaast partijen die hierover vrijblijvend en onafhankelijk advies uitbrengen?

 

[Walker]

De meeste warmte gaat verloren via het dak. Immers: de buitentemperatuur zal in de winter vaak lager liggen dan de bodemtemperatuur, dus de delta T is hier het grootst.

Als je uitgaat van het principe van de "no-regret" maatregelen (in 1x goed, en niet dat je zaken bij een 2e maatregel opnieuw moet vervangen) zou dit mijn volgorde zijn

1) dak, incl een nieuw dakraam
2) vloer

tussenstap: Ventilatie in orde brengen ivm verbeterde kierdichting.

3) wanden/spouw
4) glas vervangen door HR++ of zelf triple glas
5) bodemperimeter

 

[Dekraan]

Hi @Walker, bedankt voor je antwoord! Wat is stap 5?

Levert het isoleren van het dak ook qua comfort al veel op of komt dat vooral wanneer je de spouw en het glas doet?

We overwegen om in de lente/zomer een dakkapel te laten plaatsen, zodat die kamer wat groter wordt, het de woningwaarde goed doet, en er gelijk al een stuk beter geïsoleerd is. Kost meer, maar levert ook wat meer op hopen we.

Het is natuurlijk een volgende vraag, maar: hoe zouden we het dak het beste kunnen aanpakken? Van buiten of van binnen? Buiten is duurder begreep ik, binnen mogelijk ook beter zelf te doen. Maar misschien is buiten wel beter?

Wat betreft het dak, dat ziet er nu uit als op de eerste afbeelding: links op dit plaatje zit een (houten, bij de bouw geplaatste) dakkapel. Rechts een dakraam. Een deel van het schuine dak is vliering. Het dak heeft daarbij zichtbare balken, ik weet niet precies hoe je dit noemt. Zie andere foto.

Is het dan een optie om bijvoorbeeld de vloer van de vliering te isoleren, en de schuine stukken dak in de kamer? Of het beste toch alles van onder de dakpannen?

 

[Job_04]

Ik kan me trouwens voorstellen dat in dit specifieke geval vloerisolatie ook erg veel gaat doen vanwege de vloerverwarming. Als de vloerverwarming een graad of 40 is is de delta t hier natuurlijk ook erg hoog!

Zou mij niets verbazen als dit nog meer besparing oplevert dan het dak.

 

[Krunnie]

Met vloerverwarming op een ongeisoleerde vloer lijkt mij dat stap 1 waarvoor je weinig vooronderzoek hoeft te doen om een goed resultaat te halen. Recent waren hier een paar topics hoe mensen dit met een BIMS vloer aangepakt hebben met PIR platen. Veel foto's en informatie in die topics. Dit is een prima doe het zelf klus.

Dak wordt al iets lastiger omdat je uit moet zoeken hoe de dakconstructie is en wat er onder de dakpannen aan isolatie ligt. Je wilt met extra isolatie niet ergens hout zo insluiten dat je condensvorming en rot op de verkeerde plekken krijgt. Dak isoleren levert wel veel op, maar moet wel doordacht worden. Ik zou het doen na de vloerisolatie.

Spouwmuren uit 1981 zijn lastig. Waarschijnlijk is daar toen al wat isolatie in gedaan (vanaf ongeveer 1978 werd daar stapsgewijs mee begonnen) maar als er wat inzit is het niet naar huidige maatstaven. Laat dit onderzoeken door een bedrijf dat na-isoleert. Sommige producten kunnen wel bij een bestaande spouwmuurisolatie bijgevoegd, andere weer niet. En soms zit er materiaal in dat na al die jaren zo slecht is geworden dat het eerst verwijderd moet worden voordat er nieuw isolatiemateriaal in kan. Kosten voor verwijderen zijn vergelijkbaar met kosten voor opnieuw vullen, dus deze zou ik laat in het prioriteitenlijstje zetten als er al isolatie in zit.

Als de spouwmuur nu wel leeg is, dan is het zeker het overwegen waard om het wel snel aan te pakken. De kwaliteit van de isolatie zal niet volgens het nieuwe bouwbesluit zijn, maar een ongeisoleerde spouwmuur heeft een Rc waarde van ongeveer 0,34 terwijl een nageisoleerde spouwmuur ergens tussen de 1,5 en 1,9 uitkomt. Met een geschakelde hoekwoning heb je best wat vierkante meters, en dat telt hard aan op de gasmeter.

Origneel dubbel glas is niet te vergelijken met modern HR++, maar vervangen levert lang niet zoveel op als de stap van enkel glas naar HR++. Vanuit het oogpunt bang-for-your-bucks zou ik deze ook even vooruitschuiven. De toiletraampjes kun je vervangen, maar dat is meer esthetisch en voor een goed gevoel. De terugverdientijd bij die kleine oppervlakken is vrij lang.

Afgezien daarvan, kijk ook eens naar de ventilatie. Een behoorlijk deel van de energie verdwijnt via lucht zo ergens een pijp uit. Deels via de keukenafzuiging, en deels via een centraal afzuigsysteem of losse afzuigventilatoren. Daar valt veel te behalen. Je hoeft niet direct te denken aan een warmteterugwin installatie. Zelfs al met een moderne ventilatiebox met een CO2 sensor en daarop werkend variabele toeren kun je al behoorlijk warmte in huis binnenhouden vergeleken met een conventionele ventilatiebox zoals die vroeger geplaatst werd.

Vergeet niet de verbindingsmuur met de buren. Als dit ook een spouwmuur is, dan kan die gaan fungeren als een schoorsteen en de warmte van de binnenmuren van beide woningen naar boven wegzuigen. Er zijn foto's met infrarood camera's op internet waarop je kunt zien dat bij geisoleerde rijtjeshuizen door dit effect op de scheiding tussen de woningen het dak veel warmer is. Dit is geen hoge prioriteitspunt, maar wel een aandachtspunt als je de basisisolering voor elkaar hebt.

 

[Walker]

Dat ligt helemaal aan de dikte van de vloer. Bims bevat relatief veel holle ruimte, en heeft dus een lage lambda / hoge Rd waarde

 

[Jackd]

Wil je veel zelf doen of laten doen?
Bij laten doen zijn er subsidies beschikbaar, in 2020 waren de subsidies hoger dan normaal, maar aangezien je de komende 3 weken waarschijnlijk niks gedaan krijgt, kijken welke bedragen er voor 2021 beschikbaar zijn.

Ouder dubbel glas is een groot verschil met nieuw dubbel glas.
Goeie kans dat er een deel al (bijna) lek is en dat er snel toch een deel vervangen zal moeten worden als je heldere ramen wilt houden.

Prio 1 zou voor mij tocht zijn. Ben laatst in een huis bezig geweest uit de tijd. Het dak was ook aan de buitenkant geïsoleerd, maar je keek gewoon langs het dakbeschot naar buiten op een paar plekken.

Kleine klusjes als buisisolatie in de kruipruimte kan je al binnen één jaar terugverdienen.
Dan kan je dat budget volgend jaar al opnieuw uitgeven.

Maar eerst alles beter in kaart brengen,
misschien heb je geluk en is je dak al redelijk geïsoleerd, dan hebben andere dingen prioriteit.
Beginnen bij de zwakste schakel.

 

[Dekraan]

Hallo allemaal,

bedankt voor het advies. De vloer zou bij ons bovenaan hebben gestaan, en zo te horen is dat niet per se verkeerd. We hebben volgens zo'n online scan 104m2 aan vloeroppervlak, dus daar zal zeker wel wat winst te behalen vallen.

Ik ben trouwens nog 1 onderdeel vergeten te melden:

• Een aluminium schuifpui in de woonkamer van zo'n 2 meter hoog bij 2.60 breed. Daar voel je de kou gewoon vanaf komen!

We hebben alvast twee bedrijven benaderd die bij de woning komen kijken voor een vrijblijvend advies.

Wat ik me nog wel afvraag: we willen de kruipruimte het liefst met een Rc van 5 laten isoleren, dat raden ze aan bij vloerverwarming. Wordt dat dan PIR, PUR of iets vergelijkbaars, of ga je dan naar thermokussens van zo'n bekend zonnig merk?

 

[Krunnie]

PIR/PUR type isolatie valt onder de SEEH subsidieregeling als je het laat doen. Thermokussens niet. Wat een subsidiegever waardevol vindt om gemeenschapsgeld aan uit te geven heb ik in mijn eigen keuze wel mee laten wegen.

 

[Jackd]

" PIR/PUR type isolatie valt onder de SEEH subsidieregeling als je het laat doen. Thermokussens niet. "
Sinds wanneer?
Volgens mij is de enige eis de Rd-waarde.

ps. pur spuiten kan veel problemen geven.

 

[Krunnie]

Ik zit aan de hand van je opmerking nog even te spitten en er blijkt inderdaad een equivalente Rc waarde voor thermokussens afgegeven te zijn

 

[Dekraan]

Ik snap die waarden niet helemaal, maar vind op sites van de thermokussens bijvoorbeeld heel vaak dit terug: Rc=3,8 m²K/W. Zit je dan onder de aanbevolen Rc-waarde van 5? En zou je dan niet gewoon kunnen denken: ik doe er een paar centimeter meer PIR/PUR op? Of zoals bij die tweezijdige aluminiumplaten bv eerst een laag folie?

Hebben jullie trouwens punten waarop we zouden moeten letten als de bedrijven over de vloer zijn? Of vragen die je absoluut moet stellen?

 

[Jackd]

Rond de 3,8 zie je vaak omdat het voor de subsidie 3,5 moet zijn.
Maar er zijn folie varianten die zo hoog gaan als je wilt, dan wordt het wel een dikte vergelijkbaar met bijvoorbeeld PIR platen. (er is meer dan dat zonnige merk)
Ik vertrouw de isolatie waarde van PIR iets meer, maar dat zal de toekomst gaan leren.

Je gedachte klopt, maar twee soorten isolatie combineren is meestal veel duurder. Ook meer werk.

Over bedrijven: je krijgt o.a. verkopers over de vloer die targets willen halen voor hun bonus.. zoek alles na, er wordt veel onzin verkocht.

 

[IJkenhout]

Er zijn duurzaamheidsadviseurs die je kunnen helpen. Kies er een die een totaalplan maakt.

De juiste volgorde is:
- ventilatie
- kierdichting
- isolatie
- verwarming

De zwakste schakel in het huis zal hier de vloer zijn, en daarna waarschijnlijk het glas. Maar aangezien isolatiemateriaal goedkoper is dan glas, kan het soms toch interessant zijn om eerst te isoleren, en later pas glas te vervangen (bv. gecombineerd met andere werkzaamheden zoals vervangen kozijnen). Glas vervangen geeft wel een enorme comfortverbetering, dat is ook niet onbelangrijk.

 

[Bert pit]

Vloerverwarming en isolatie gaan hand in hand. Als je vloerverwarming wil, ben je eigenlijk gebonden aan vloerisolatie, anders stook je je te pletter.

Er zit al wel (verouderd) dubbelglas. Dus zou mijn prioriteit voor comfortverbetering bij de waarschijnlijk verouderde aluminium schuifpui zitten. Vaak komt daar condens op, wat zelfs bij aluminium tot schimmel tussen de delen leidt. Een ongezonde toestand. En koude trek. Een moderne schuifpui heeft geen koudebrug, waardoor een betere isolatie ontstaat.

 

[Rola]

Het verschil tussen bestaande dubbelglas met een spouw van 12 mm en hr++ ga je amper terugvinden in je energie rekening, er vanuit gaande dat de ruit niet lek is.
Warmte stijgt op, dus bij het dak zit zeer waarschijnlijk de grootste winst, gevolgd door de beganegrondvloer, dit door de vloerverwarming.

 

[IJkenhout]

Een moderne schuifpui heeft geen koudebrug, waardoor een betere isolatie ontstaat.

Triple glas heeft een Rc waarde van zo'n 1.4. Dat kan je nog steeds een koudebrug noemen. De meeste kozijnen halen deze waarde bij lange na niet.

Als je echt een grote slag wilt slaan met beperken van energieverlies (én comfortwinst), is het glas een erg belangrijke factor (na stap 1 en 2).

 

[Dekraan]

Hallo allemaal,

De vloer wordt waarschijnlijk de eerste stap. Van de buurman begreep ik dat de spouw bij deze woningen slechts zo'n 5cm zou zijn, en dat daar bij de bouw al wat in gedaan is. Een specialist die ernaar gekeken had noemde naïsolatie daarvan niet de moeite waard. Als ik trouwens zelf meet, kom ik op zo'n 30cm, minus 2x 10 voor de stenen. Maar ik kan me voorstellen dat je dan geen 10cm overhoudt als spouw.

Het dak is volgens de buurman opgebouwd met een houten plaat of iets van zo'n 18mm, en daarop 5cm piepschuim, gevolgd door de pannen. Volgens hem kan dat aan de binnenkant geïsoleerd worden, ik denk met folie, dan isolatie en dan gipsplaten. Dat klinkt als een mooi klusje om zelf te doen.

Glas naar HR++ lijkt ons ook een handige zet, in ieder geval beneden, en in de werkkamer boven. Dat gaan we waarschijnlijk in delen doen, en dan gelijk roosters waar nog geen goede ventilatie mogelijkheid zit.

Er is in huis 1 raam waar ik bij het glas wat kan aflezen, en daar staat u=2,8 in. Dat is isolide s.

 

[Dekraan]

Het verschil tussen bestaande dubbelglas met een spouw van 12 mm en hr++ ga je amper terugvinden in je energie rekening, er vanuit gaande dat de ruit niet lek is.
Warmte stijgt op, dus bij het dak zit zeer waarschijnlijk de grootste winst, gevolgd door de beganegrondvloer, dit door de vloerverwarming.

Ik dacht dat je qua u-waarde van 2,8 bij dubbelglas naar rond de 1,2 kon gaan bij HR++. Zou je dat qua comfort en isolatie etc niet moeten merken?

 

[Rola]

Kijk bijvoorbeeld Hier
De oppervlakte temperatuur wordt wel hoger, maar terugverdienen is heel lastig.
Betere kierdichting bijvoorbeeld wel.