Dakbalken versterken om metalen profiel te kunnen verwijderen

4everJang

  • #1
Lang verhaal want een ingewikkelde en nogal bizarre constructie.

Mijn huis is oorspronkelijk in 1916 gebouwd. De dakbalken zijn 16 x 6 cm en 590 cm lang, met hartafstand 96cm. Het platte dak was dan ook niet bedoeld om (veel) op te lopen en hout was duur. Bovendien stond er minimaal 1 muurtje dwars op de dakbalken. In de loop van de jaren zijn er diverse verbouwingen geweest, waarvan de laatste en grootste in 1984. Toen is het tussenmuurtje verwijderd, het schuine dak aan de achterkant recht getrokken een een grote raampartij geplaatst.
Foto_1.jpeg

Het raamkozijn loopt naar onder door en rust op een balk in de aanbouw (de verhoging voor het raam is een stukje verhoogd plafond in de woonkamer, waardoor daglicht binnen valt tussen het oude huis en de aanbouw). Voor het bouwgemak en kostenbesparing is er geen latei geplaatst maar zijn drie lagen stenen direct op het kozijn gemetseld, met daarin de steunbalken voor het nieuwe stuk dak wat erbij is gekomen. Ook is in die tijd isolatie boven op het dak aangebracht (een zogenaamd omgekeerd dak - 5 cm piepschuim met daarop grint als ballast). Ik heb zelf onlangs op dit dak 5 zonnepanelen geplaatst waarbij het grint als ballast is gebruikt, dus er is alleen het gewicht van de panelen plus dragers bijgekomen. Zoals alles in Amsterdam verzakken muren en gaan deuren klemmen, en dat is op onze bovenverdieping niet anders, en geen reden tot paniek. Maar de dakconstructie heeft een groot nadeel: er stak een grote metalen balk uit het plafond, van de badkamer tot anderhalve meter voor het raam. Het gipsen plafond was maar 200 cm hoog, en die balk dus 190 cm (gelijk aan mijn lichaamslengte). Niet fijn, en al jaren een doorn in ons oog. Bovendien een mysterie, tot ik het plafond afgelopen week ben gaan ontmantelen.

Foto_3.jpeg

Rechts is het raam, links de (stenen) muur van de badkamer. Deze rust op een stenen muur van de keuken, en die wordt in de kruipruimte door een nog veel zwaardere metalen balk ondersteund (in 1984 zijn om het huis heen palen geslagen dus de fundering is sindsdien in orde). De metalen balk in de slaapkamer rust aan de linkerkant op de stenen muur van de badkamer (loopt niet verder door naar de voorkant van het huis). Op de plek waar hij in het plafond verdween zit een las naar een tweede stalen profiel, wat uiteindelijk direct op het raamkozijn rust. Op de foto hieronder is de las te zien - het houten balkje rechts zit tegen de metalen balk gemonteerd om de dragers voor de gipsplaten vast te kunnen zetten.
Foto_4.jpeg

Het raamkozijn draagt dus niet alleen het stenen muurtje van drie lagen plus de anderhalve meter plat dak die erbij is gekomen, maar via de metalen constructie vangt het ook een deel van de druk op de te dunne dakbalken op. Ik kan duidelijk zien dat die dakbalken tussen het metaal en de muur rechts (zo'n 4 meter overspanning) iets doorbuigen.

Nu de gipsplaten en alle gipswanden weg zijn heb ik besloten om de houten balken en houten plafond in het zicht te laten, dus geen nieuw gipsen plafond te monteren. Het hout lijkt nergens rot te zijn, moet alleen flink worden opgeschuurd en uiteindelijk wit geschilderd. Maar de metalen balk moet natuurlijk weg. Niet alleen omdat het spuuglelijk is maar ook omdat het kozijn wel eens onder druk zou kunnen gaan bezwijken, en dan hebben we echt een probleem.

De houten draagbalken zijn te dun om 6 meter te overspannen zonder door te zakken dus zal ik ze moeten verdikken. In principe zou ik aan 1 kant eenzelfde balk willen plaatsen (6 x 16 cm), zodat het geheel met wat plamuren en schuren als een enkele balk kan gaan ogen. Onderlatten zijn geen optie vanwege de geringe hoogte.

Foto_2.jpeg


Mijn vragen voor de ervaringsdeskundigen op dit forum betreffen de uitvoering van de verdikking: is het nodig om deze aan beide kanten op de stenen muur te laten rusten? Aan de linkerkant zou dit zonder al teveel moeite kunnen, omdat de stenen muur hier in zicht is. De oorspronkelijke balken zijn hier allemaal ingekort - heeft iemand een idee waarom dit kan zijn? Zou ik de nieuwe balken hier ook op de stenen muur moeten plaatsen en heeft het dan zin om die op dezelfde manier in te korten of juist niet?

Foto_6.jpeg
Foto_5.jpeg


Aan de andere kant is de stenen muur vooralsnog niet in beeld. Aan die kant zit het buurhuis direct aan het onze vast en ik ga er vanuit dat er geen spouwmuur tussen de beide woninghelften zit. Dat geeft dus meer problemen voor het eventueel in de muur plaatsen van nieuwe balken aan deze kant. Ik zie er wel een dwarsbalk liggen maar heb nog niet verder kunnen onderzoeken hoe die is bevestigd en dus welke functie die balk precies heeft.
Foto_7.jpeg

Nog een belangrijk punt: het plaatsen van een 6 m lange balk is erg lastig in deze ruimte. In hoeverre is de constructie even stevig als ik 2 balken van elk 3 meter zou gebruiken om de bestaande balken te verdikken? Ik kan op het moment nog niet helemaal overzien of we een nieuwe balk 15 cm door een gat in de stenen muur heen kunnen steken om hem aan de andere kant ook in het nieuw te maken gat te kunnen schuiven. Of is het dan beter de nieuwe balk bijvoorbeeld 580 cm lang te maken en alleen aan de linkerkant (waar de stenen muur te zien is en de bestaande balken zijn ingekort) in de muur te plaatsen?

Voor de draagconstructie van het raamkozijn ga ik in eerste instantie geen ingrepen doen. Als het kozijn een keer problemen gaat opleveren door teveel verzakking zal ik een stalen latei moeten gaan plaatsen, maar voorlopig zou het weghalen van de stalen balken constructie voldoende verlichting van de druk op het kozijn moeten geven om het nog een flink aantal jaren uit te houden. Het zit er al sinds 1984 tenslotte.
 

ABCDE

  • #2
Balken dubbel zo dik maken geeft een verdubbeling van de sterkte tegen doorbuiging, maar het verdubbelen van de overspanning (dus na verwijderen draagmuur) vereist een factor 16 om bij dezelfde doorbuiging uit te komen als originele balken met draagmuur in het midden.

Ik zie het verder nog niet allemaal voor me op basis van beschrijving en fototjes.
 

Peter

Specialist Bouw/Sanitair
  • #3
Ik denk dat je er het beste even een constructeur bij kunt laten komen, die de boel kan bekijken en berekenen.
Want ik lees ijzeren balk boven kozijn weghalen en steunmuur weggehaald bij een overspanning van 6 meter.
Dat zijn wel heel grote ingrepen.
Laat er iemand naar komen kijken voordat je gaat slopen.
Dat voorkomt dat de boel straks instort.
 

4everJang

  • #4
Constructeur haal ik er sowieso bij. Maar het leek me goed om hier ook wat ideeën op te doen en ervaringen van anderen te horen. Of het oorspronkelijke muurtje een steunmuur was of gewoon wat dunne plankjes weet ik niet - ik vermoed het tweede (afgaand op andere oude huizen die ik heb bewoond).
 

Peter

Specialist Bouw/Sanitair
  • #5
Het is altijd moeilijk om van een afstand goede antwoorden te geven op zo een ingrijpende situatie.
Daarom kun je er beter eerst iemand bij halen.
Zeker bij zo een oud pand in Amsterdam, want daar zal in de jaren heel wat aangepast en veranderd zijn.
Want als er deuren en ramen gaan klemmen, is er wel iets aan de hand.
Bij een grachtenpand van 300 jaar oud is dat soms heel normaal, maar bij een gewone woning klopt er dan vaak iets niet.
 

4everJang

  • #6
Kan iemand iets zeggen over mijn vraag over het opdikken van balken? Moeten ze aan beide kanten in de muur? Moet het een enkele lange balk zijn of wordt het sterk genoeg met twee balken van 3 meter?
Laat de zorgen over de rest van de constructie maar achterwege - die los ik zelf wel op met inderdaad een constructeur. Maar er moeten toch mensen zijn die los van de details weten welke regels er gelden voor het opdikken van balken in het algemeen?
 

Rola

Algemeen Bouwkundig Specialist
  • #7
Dat zijn geen algemene regels, de verzwaring wel of niet opleggen moet uitgerekend worden. Het feit is dat de bestaande balklaag vanaf de onderzijde is ingekeept. De verzwaring moet dan vrijwel zeker opgelegd worden.
Je verwacht van een paar foto's en een warrig verhaal een compleet advies.
Haal er een constructeur bij, gezien je vragen en je aangedragen oplossingen is dat heel verstandig.
En daar wil ik het bij laten.
 

4everJang

  • #8
Sorry Rola, maar ik vraag dus geen compleet advies. Ik vraag alleen - als je balken wilt verdikken - wat daarvoor de gebruikelijke methoden zijn. Dus of een enkele balk over de hele lengte sterker is dan twee balken. Dat is toch een vraag waarop een algemeen antwoord mogelijk is? De details ga ik echt wel laten doorrekenen, maar ik zie in diverse berichten verschillende opties: wel of niet de hele lengte verdikken. Dus vraag ik me af wat het verschil daartussen is. En ik heb al een paar keer geschreven dat ik er een constructeur bij ga halen. Ik probeer me een beetje in te lezen zodat ik ook die gast niet op zijn blauwe ogen hoef te geloven en kritische vragen kan stellen.
 

Boertje125

Vaste Beantwoorder
  • #9
je hebt een constructeur nodig .
waarschijnlijk krijg je hier een verstijving aan twee zijde. waarbij je dan aan beide kanten 1 van de balken extra kunt opleggen als dat nodig is.

Deze aanpassing is overigens vergunningsplichtig en er vanuitgaande dat je buren hebt is het in zicht laten van je dakhout zonder aanvullende voorzieningen tegen brandoverslag niet mogelijk
 

Peter

Specialist Bouw/Sanitair
  • #10
4everJang schreef:
k probeer me een beetje in te lezen zodat ik ook die gast niet op zijn blauwe ogen hoef te geloven
En je geloofd die mensen die achter hun pc,tje wat zitten te typen wel?
Dus als wij zeggen dat als je er een panlat langs schroeft dat het voldoende is, je de constructeur met die blauwe ogen niet meer geloofd als die wat anders zegt.

Sorry maar ik denk niet dat je hier antwoorden gaat krijgen die je eigenlijk zou willen hebben.
Of er moet iemand zo maar iets gaan roepen.
Maar dat zal dan ook tegen gesproken worden.

Hier wil ik het verder ook bij laten.
Succes met de klus. :prima:
 

4everJang

  • #11
Peter, je leest iets in mijn reactie wat er niet in staat. Ik ben gewend om meerdere inzichten tegenover elkaar te zetten. Dat wil niet zeggen dat ik iedereen op dit forum zomaar geloof. Ik vraag alleen om wat kennis en/of ervaringen van mensen die dit al eens eerder aan de hand hebben gehad. Natuurlijk komt er ook een constructeur kijken - maar als die zegt dat het hele dak opnieuw moet loop ik daar dus niet slaafs achteraan. Zo ook niet achter elke opmerking hier op het forum, maar ik geloof dat er hier en daar wat lange tenen bij zitten en onzorgvuldige lezers.
 

Tiho

  • #12
Rola schreef:
Dat zijn geen algemene regels, de verzwaring wel of niet opleggen moet uitgerekend worden
Jij leest ook niet erg moet ik zeggen.
 

Peter

Specialist Bouw/Sanitair
  • #13
Nee hoor we zijn niet op onze tenen getrapt.
Maar we geven hier graag een veilig advies, en als dat niet gegeven kan worden dan doen we dat niet.
Er zitten hier veel mensen die professioneel bezig zijn met hun beroep die advies geven.
En vaak is het niet mogelijk om via een forum een goed en veilig advies te geven.
Want in de praktijk komen we vaak situaties tegen waar de mensen zelf aan het klussen zijn geweest, waar meteen je nekharen van omhoog gaan staan.
En die mensen zijn dan ook nog trots op wat ze gemaakt hebben, en hebben dan bv advies van een buurman gehad die nergens de ballen verstand van heeft maar het zelf ook zo gedaan heeft.
Zeker bij constructieve veranderingen aan een woning is voorzichtigheid geboden, en is er op afstand vaak geen goed advies te geven.
Daarom ook het advies er eerst iemand bij te halen.
Zeker bij u als er al een muurtje verwijderd is en er een grote overspanning is.

Hopelijk hebt u begrip hier voor.
 

4everJang

  • #14
OK, laten we het anders aanpakken dan. Vergeet alles wat ik over mijn situatie heb geschreven - daar laat ik een constructeur naar kijken.
Ik lees in andere onderwerpen verschillende manieren om een balk op te dikken. Ik wil begrijpen wat de verschillen in sterkte van die constructies zijn. Dus heb ik een paar heel simpele vragen.
Vraag 1: wat is sterker?
a) twee planken van 3 cm aan weerszijden van een 6 cm balk
b) 1 balk van 6 cm aan 1 kant van een 6cm balk
Vraag 2: wat is sterker?
a) een balk van 600 cm over de gehele lengte bevestigen
b) twee balken van elk 300 cm in elkaars verlengde bevestigen
In beide gevallen balken verlijmen plus M12 bouten erdoorheen.
En wat is de meerwaarde van kramplaten in deze gevallen? Zijn die noodzakelijk? Vervangen ze de functie van verlijmen?
 

Boertje125

Vaste Beantwoorder
  • #15
in situ verlijmen van oude kromme balken is geen betrouwbare bevestiging en geeft een grote smeerboel.

kramplaten zorgen er voor dat de de balken niet onderling kunnen verschuiven en verbeteren de samenwerking van de balken onderling.

natuurlijk kan je beter balken uit 1 lengte toepassen.
en in jouw geval is dat ook noodzakelijk die balken voldoen totaal niet

bij een overspanning van 6 meter voorzie ik overigens eerder 2*59*221 extra of iets in die richting extra geen planken.
 

4everJang

  • #16
OK, duidelijk. Dank.
 

Login

Je wachtwoord vergeten?
Nog niet geregistreerd? Registreer nu