Spanningzoekers wel of niet betrouwbaar

Ik erger me al langere tijd aan de ongefundeerde beweringen, die er op dit forum hardnekkig de kop opsteken.

Nu ook weer in het draadje: https://www.klusidee.nl/Forum/topic/stroom-eraf-in-schuur.164190/post-1021962

Een spanningzoeker met een gloeilampje? Die bestaan helemaal niet!

Wel met een Neon lampje die via een heel zware weerstand van megaohms met de massa van de spanningzoeker verbonden is.

Een ander beweert weer dat het dragen van veiligheidsschoenen ervoor zorgt, dat de situatie onveilig wordt, omdat de spanning dan niet gesignaleerd zou worden.

Dit zijn allemaal achterhaalde theorieën, want ook ik, heb dat in 1958 (66 jaar geleden) geleerd.

Maar toen wist men helaas niet beter.

Opvallend is dat dit soort bangmakerijen worden geponeerd door personen die echter geen diepgaande electrotechnische opleiding hebben gehad. En het ook maar van horen zeggen hebben, en verder maar roeptoeteren.

Maar helaas kunnen de vraagstellers dat onderscheid niet maken en laten zich leiden door deze bangmakerij.

Ik heb het dan wel over serieuze meetapparatuur met een VDE, GS en CE keurmerk en daar betaal je dan zo rond de 15 euro voor. Een koopje dus voor je eigen veiligheid!

En dan bedoel ik niet die Chinese bende die je voor € 1,72 inclusief gratis verzending koopt.

Want ja, daar zie je bij daglicht het verschil tussen branden en niet branden, nauwelijks en is dus levensgevaarlijk!

En dan de werking van de spanningszoeker.

De neonlamp staat in serie met een heel zware weerstand van vele mega ohms, waardoor een zeer kleine stroom vloeit en de kring wordt gesloten door de massa van de spanningszoeker, via de mens.

En waarom gaat de neonlamp branden?

Omdat de mens gaat fungeren als plaat van een condensator terwijl de mens min of meer geïsoleerd van de aarde staat en de andere plaat de aarde is.

Dit is echter een uitvinding, die al vele jaren geleden gedaan is en gebruikt werd o.a. in de tiptoetsen.

De bediening daarvan heeft ook geen aarde nodig, want de gemiddelde keuken/huiskamer heeft geen geleidende vloeren.

Dit noemt men dan ook een capacitieve koppeling en geldt alleen voor wisselspanning.

Maar dat wist men in de 60er jaren van de vorige eeuw nog niet, net zoals men vroeger dacht dat de aarde plat was.

En ja, de meetmethode met alleen een spanningzoeker heeft beperkingen.

Brandt het lampje, dan weet je zeker dat er een spanning is en er iets niet zonder gevaar is.

En gaat hij uit, als je de groepsschakelaar uitzet, dan weet je zeker dat de ader spanningsloos is.

En dat weet ik niet als de verlichting uitgaat (bij bijv. bedradingsfouten in een groepenkast)

De electro vakman kan dan zijn conclusies trekken en eventueel een andere dubbelpolige meetmethode gebruiken om zeker te stellen dat ook de nul stroomkring onderbroken is.

En omgekeerd ook ingeschakeld.

Om mijn conclusies te bewijzen heb ik even een opstelling gemaakt.

Hiervoor gebruik ik een VDE,GS,CE gekeurde kwaliteitsspanningszoeker.

Een kunststof opstap, die ik met een megger van 500 volt gemeten heb, met een oneindig hoge weerstand.

Een keukenvloer van kunststof laminaat.

Opstapje kunststof.jpg


Spanningzoeker VDE.jpg



Metingen:


Staande op de keukenvloer.

Staande op de opstap.

Staande op de opstap met de andere hand aan de kraan.

Conclusie:

Er was geen verschil te zien in het branden van het lampje.

Het dragen van veiligheidsschoenen en verschillende aardingen zitten allen in de categorie “Broodje Aap”

In de hoop dat we uiteindelijk snel deze HOAX gaan begraven, dan kunnen we de vraagstellers een goed gefundeerd antwoord gaangeven, dat berust op de waarheid en de huidige stand van de wetenschap.

En niet de onwetende leek een angstverhaal aanpraten, wat nergens op slaat.

Natuurlijk is het dubbelpolig meten een vorm van meten maar niet de enige.

Want wat gebeurt er als de nulader door een storing onderbroken is? Of dat de groep fout aangesloten is waar de fase via de ene groep wordt geschakeld en de nul via een andere groep?

Dit overkwam mij bij het vervangen van mijn meterkast, waarbij de 2 groepen via verschillende aardlekschakelaars liepen.

En ik gecontroleerd had in het verleden welke groepsschakelaar bij welk aansluitpunt hoorde.

Het is dus niet of/of maar en/en

Dus wil je veilig werken dan moet je zowel controleren of er 2 polen verbonden zijn, maar ook altijd als extra met een spanningszoeker.

En als de dubbelpolige meting geen spanning aangeeft, dan is dat dus geen garantie dat het veilig is.

Want als dan de spanningzoeker wel oplicht, weet je zeker dat het foute boel is.
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Niks mis met een goede spanningzoeker, zo'n rode gebruik ik zelf ook.
Daarbij gebruik meestal toch ook een multimeter, om evt. wat verder te kunnen onderzoeken.
Het enige waar ik over twijfel is of ze in de jaren 60 nog niet bekend waren met capacitieve koppeling.

Een duspol heb ik niet en die heb ik ook nog nooit gemist.
 
Vervang de 230V nu eens door een spanning van pak hem beet 36V- 60V (spanningen die vaak ontstaan als een stroomvoerende leiding over een langer stuk langs een schakeldraad loopt) en kijk eens wat er dan gebeurd.

Dat is dan ook de reden waarom je geleerd wordt om niet blind op zo'n spanningszoeker te vertrouwen.
Dat wil niet zeggen dat ik zo'n ding niet in mijn koffer heb zitten (wel een zwarte en geen rode) want ze zijn lekker klein, geen draden en makkelijk in gebruik.
Gaat het lampje branden terwijl de spanning er toch af zou moeten zijn dan wordt er meestal een 2e andere methode toegepast om zeker te weten dat je veilig kunt werken.
 
Dan zijn we het helemaal eens met elkaar.
Ik heb ook gesteld en/en.
En juist die interpretaties van wat je ziet, heeft met vakmanschap te maken.
"Want meten is nog steeds weten, als je tenminste weet wat je meet!"
 
spanningen die vaak ontstaan als een stroomvoerende leiding over een langer stuk langs een schakeldraad loopt) en kijk eens wat er dan gebeurt.
Dan gebeurt er volgens mij niets, want die zwarte ader gaat naar een lamp, die aan de andere zijde met de nul verbonden is en wordt de inductielading gewoon geneutraliseerd.
 
Maar om te meten draai je de lamp er uit anders kun je er vaak niet bij komen en dan gebeurd er dus wel wat.
En leg dan iemand die vaak voor het eerst zo'n spanningszoeker in de hand heeft eens uit wat het verschil is "het lampje brandt toch"

Alles wat je gebruikt met een hoog ohmige weerstand is eigenlijk ongeschikt om een betrouwbare meting te gaan doen, dus ook op je multimeter (die is ook hoog ohmig) kun je niet 100% vertrouwen en wat ze aangeven is slechts een indicatie.

Dat van de veiligheidsschoenen had ik nog nooit gehoord, maar als dat zo'n probleem zou zijn waarom zou men dan toch verplichten veiligheidsschoenen op de bouw aan te hebben en voor elektriciens vaak zelfs nog specifiek die elektrisch isolerend zijn.
:denk:
 
Laatst bewerkt:
  • Like
Waarderingen: Dutchsea
Ik zelf gebruik ook vaak een volt stick(blauwe), en hebt er ook een met een signaal. Handig als je er een groep eruit wil hebben. Hoor je hem niet meer, dan heb je de juiste.

(blauwe) die doet het echt op de ader. En gaat niet direct branden als je hem in de deur van de groepenkast houd
 
Maar om te meten draai je de lamp er uit anders kun je er vaak niet bij komen en dan gebeurd er dus wel wat.
En leg dan iemand die vaak voor het eerst zo'n spanningszoeker in de hand heeft eens uit wat het verschil is "het lampje brandt toch
Ja, maar dat is dus andere koek. En ja vakmanschap is nog steeds meesterschap.
En de electrotechniek doe je niet even in een schriftelijke cursus van 6 weken.

En dan is het toch onze taak om het de leek goed uit te leggen.
 
Wat is volgens jou precies de hoax? Dat er in een spanningzoeker een gloeilampje zit? Dat het ding niet werkt met veiligheidsschoenen? Dan kunnen we het snel met elkaar eens worden, want dat klopt inderdaad niet. :wink:

Maar wat geen hoax is, is dat zo'n spanningzoeker een onbetrouwbaar of onnuttig ding kan zijn. Toevallig dat je het hebt over "personen die geen diepgaande electrotechnische opleiding hebben gehad", want juist de mensen die deze opleiding wél hebben gehad en die werkzaam zijn in de elektrotechniek, weten dat zij een spanningzoeker niet mogen gebruiken om spanningsloosheid vast te stellen.

Dit blijkt uit NEN3140, de norm die het veilig werken met installaties omschrijft.
6.2.4.101 Voor het vaststellen van de spanningsloze toestand moet een tweepolige spanningsaanwijzer worden gebruikt die voldoet aan NEN-EN-IEC 61243-3, of een gelijkwaardig instrument.
Daarmee vallen spanningszoekers, multimeters, voltsticks etc. dus af.

Natuurlijk hoef je als thuisklusser niet volgens NEN3140 te werken, maar dit stukje normtekst zou ik toch geen "hoax", "bangmakerij", "van horen zeggen" of "roeptoeteren" willen noemen. Een vakman die zich aan arbo-wetgeving wil houden moet simpelweg een duspol of iets soortgelijks gebruiken.

Staande op de keukenvloer.
Staande op de opstap.
Staande op de opstap met de andere hand aan de kraan.
Conclusie:
Er was geen verschil te zien in het branden van het lampje.
Dat geldt dan toch echt niet voor iedere spanningzoeker. Ik heb er hier toevallig één kunnen vinden, met CE, GS en VDE keurmerk, van Duits fabrikaat en hierbij maakt het toch wel heel duidelijk verschil in hoeverre je zelf contact maakt met aarde. Zie hier:
foYzrnphlQvEAWBPsbMEUksy.gif

Ik weet niet in hoeverre jouw waterleiding / kraan is geaard maar daarmee zou je dan met deze spanningzoeker hetzelfde effect hebben. Blijkbaar is niet iedere spanningzoeker hetzelfde als die van jou.

In de handleiding van een ander Duits fabrikaat lees ik dit:
1728156819631.png

Als de fabrikant al waarschuwt voor houten ladders of isolerende vloerbedekking dan wil ik best geloven dat isolerende veiligheidsschoenen ook een factor zullen zijn. Overigens geeft de fabrikant hier dus ook aan dat het ding niet gebruikt mag worden om vast te stellen of de voedingsspanning al dan niet aanwezig is. Simpelweg de gebruikershandleiding volgen maakt het hier ook een vrij nutteloos ding.

Even los van de veiligheid: Juist omdat een spanningzoeker zo'n hoogohmig instrument is, krijg je er soms ook geen nuttige meetresultaten uit. Net zo goed als dat de mens kan fungeren als deel van een condensator, kan de bedrading in je installatie dat ook. Probeer in een doorsnee woning eens met een spanningzoeker te controleren op welk contact van een Perilex contactdoos van de mechanische ventilatie spanning staat, dan heb je een goede kans dat je lampje bij ieder fasecontact gaat branden ook al is er maar één stand ingeschakeld. Draden die langs elkaar lopen van de keuken tot de zolder zorgen voor flinke capacitieve spanningen. Wanneer je een verbruiker parallel aansluit zoals je in reactie #5 aangeeft is dat natuurlijk geen issue. Wanneer je een duspol gebruikt is het ook geen issue, want een duspol is een verbruiker.

Ik zie op dit forum ook af en toe de hoax voorbij komen dat een duspol in sommige situaties onveiliger is dan een spanningzoeker, bijvoorbeeld wanneer de nul onderbroken is. Een fatsoenlijke moderne duspol heeft daar echter geen last van, die geeft net als een spanningzoeker ook al een indicatie wanneer je slechts één pen gebruikt:
1000084261.jpg

En daar heb je niet per sé een heel uitgebreide voor nodig, de simpelste die ik zo snel kon vinden doet het ook:
1000084259.jpg

Wanneer je een tweepolige tester hebt die dit truukje kan, dan heeft een spanningzoeker dus echt geen enkele meerwaarde meer. Maarja er zijn dus ook exemplaren waar dit niet bij werkt, ik vraag me af of die anno 2024 nog in de handel verkrijgbaar zijn.
 
Erg interessant draadje. Ik heb mij wel eens afgevraagd hoe die spanningzoeker werkt en nu begrijp ik het.

Waar ik graag nog meer van leer is het voorbeeld met de 36v-60v inductiespanning. In zo een situatie: wat meet je dan met duspel, wat met spanningzoeker, wat met multimeter? En hoe verschilt dat als er nog wel een lamp in de fitting zit. En wat doe je in zo een geval? Ga je op zoek naar de groep van de spanning voerende leiding en schakel je die ook af?
 
Waar ik graag nog meer van leer is het voorbeeld met de 36v-60v inductiespanning. In zo een situatie: wat meet je dan met duspel, wat met spanningzoeker, wat met multimeter? En hoe verschilt dat als er nog wel een lamp in de fitting zit. En wat doe je in zo een geval? Ga je op zoek naar de groep van de spanning voerende leiding en schakel je die ook af?
Met een duspol meet je waarschijnlijk geen spanning. Een duspol heeft een lage inwendige weerstand, er loopt standaard >3mA doorheen bij 230V. Mocht je toch nog een dergelijke spanning meten met een duspol dan hebben veel modellen 2 knoppen erop, wanneer je die indrukt loopt er >30mA doorheen (ook nuttig voor het testen van aardlekschakelaars!). De lamp in de fitting heeft hetzelfde effect. Door de stroomkring af te maken met een lage weerstand naar de nul, gaat de spanning die je meet ook naar 0V.

Wat meet je met een spanningzoeker? Eh tja het geeft licht. :lol: Met een multimeter zul je ook spanning meten, die heeft wanneer je er spanning mee meet ook een hoge inwendige weerstand.

Hier zul je niet heel snel tegenaan lopen met naastliggende leidingen van andere groepen, meer met draden van dezelfde groep in dezelfde buis. Dit is dus niet iets waar je typisch tegenaan loopt als je wilt controleren of je groep inderdaad spanningsloos is. Meer iets waar je tegenaan loopt als je probeert te meten in een ingeschakelde groep ("Waarom doet de lamp het niet? Ik meet toch spanning!").
 
De duspel zal zeggen dat er geen spanning staat, die gaat de leiding belasten en de inductiespanning is er wel maar de stroom niet dus zodra je e.e.a gaat belasten is de spanning ook weg.
Hetzelfde met de lamp via de lamp (bij ledlampen werkt het soms niet) ligt de andere kant aan massa waardoor de spanning via de lamp wordt afgevoerd en meet je niets.
De spanningszoeker zal echter oplichten alsof er nog spanning op staat en ook de multimeter zal zeggen dat er spanning op de leiding staat.
Wat je dan doet dat is eigenlijk de ervaring die je moet hebben en dat je weet hoe je de indicatie van de spanningszoeker of multimeter moet interpreteren.
Ben ik in een gebouw aan het werk waarbij ik de meterkast niet in het oog kan houden dan los ik het vaak simpel op met een klemlas tussen de schakeldraad en de nul (kortsluiting dus)
Mocht er dan iemand die schakelaar weer omhoog zetten (ondanks de plakker die er overheen zit) dan klapt hij er meteen weer uit en kan ik veilig werken.
 
Ik gebruikte laatst een contactloze spanningzoeker op een ymvk kabel.
Daar onderbrak halverwege de kabel -op echt een specifiek punt- het signaal.
Dus ik dacht kabelbreuk, maar bleek dat verderop in de kabel toch weer stroom op te zijn.
Hoe is dat te verklaren? ik vond het echt wonderbaarlijk en ben nu ook voorzichtig in het gebruik ervan.
 
De draden kunnen gedraaid zitten, dat gebeurd wel eens met een voltstick dat je het dan niet ziet.
Die gebruik ik dan ook om te zoeken en eventueel spannings loos te maken.
Maar gebruik als ik twijfel de duspel om het na te meten
 
Daar onderbrak halverwege de kabel -op echt een specifiek punt- het signaal.
Dus ik dacht kabelbreuk, maar bleek dat verderop in de kabel toch weer stroom op te zijn.
Dat is wel een specifiek kenmerk waarbij je de spanningszoeker dus wel goed kunt gebruiken.
Toen ik nog niet voor mezelf werkte (jaren 90) werd ik altijd vlak voor de kerstdagen gebeld door een klant in Barchem (vlak bij Lochem) dit was een Oostenrijkse mevrouw en zodra ik aangaf wanneer ik zou komen dan dook ze volgens mij meteen de keuken in en was van alles aan het bakken.
Kwam ik dan had ze een tafeltje in hal gezet met een stoel en dat tafeltje stond vol met gebak en ander lekkers en een kop koffie.
Voordat ik aan het werk kon moest er eerst koffie met gebak gegeten worden en dan was er vaak niets met de beveiliging aan de hand maar gewoon even nakijken en daarna had ze een waslijst met van alles wat het niet deed.
Vrijwel uitsluitend allemaal kerstverlichting die het niet deed.
Samen met de tuinman was ze dan al dagen bezig geweest om alles op te hangen maar veel deed het niet (LED was er toen nog niet of nauwelijks) en dan kwam de spanningszoeker die ik had goed van pas want je kon gewoon buiten langs de stroomdraad kijken waar spanning stond en waar niet.
Was de spanning weg dan daar de lamp even aandraaien en weer verder tot alle lampen goed aangedraaid waren en de verlichting werkte.
Ze had dan een grote kerstboom buiten en nog een paar binnen met wat kerststalletjes enz. want alles moest werken als de kinderen uit Oostenrijk kerst kamen vieren.
Na de tijd was het weer koffie met gebak en wat over bleef kreeg ik mee voor thuis en mevrouw was weer dolgelukkig omdat ik haar kerst weer had gered.
Thuis gekomen zat er dan altijd nog een briefje van 25 gulden bij in de zak met gebak voor de verleende diensten.
Dus daar kan een spanningszoeker (als je de juiste hebt) wel erg goed voor werken.
 
Zo, jij denkt ook: Ik ga er even met gestrekt been in...
Ik neem aan dat je ook even gezocht hebt op het forum wat er al over is geschreven:


En zo zijn er meerdere topics hier op het forum.

NB: Even de topictitel aangepast:

* Gebruik hoofdletters alleen aan het begin van een zin en voor afkortingen, nooit om een hele zin, topictitel of bericht weer te geven: dit wordt gezien als schreeuwen en is zeer onbeleefd.
 
Leuke discussie en goeie info, maar ik kijk er iets anders naar.

Spanningsloosheid is niet iets waar een gewone vraagsteller op het forum zich zorgen over hoort te maken. Moet iemand daarover iets vragen dan kan die er beter vanaf blijven.

Een vraagsteller zou alleen een spanning mogen zoeken. Bijvoorbeeld om te kijken welke zwarte draad vanaf een schakelaar komt.
Voor de rest hoort de hoofdschakelaar uit te staan als een installatie niet 100% te vertrouwen is.

"duspol"
Alleen dat zegt al te weinig, veel klussers zullen een hele goedkope hebben. Ik ruim wel eens op bij ouderen die bijvoorbeeld naar een verzorgingstehuis gaan, dus heb er een paar liggen. (gereedschap weggooien blijft moeilijk) Zal als kijken wat die doen als er geen nul aanwezig is.

Dan liever een goedkope spanningsschroevendraaier waarvan beter bekend is hoe ze werken.
 
@Jackd Maar juist ook "om te kijken welke zwarte draad vanaf een schakelaar komt" is een spanningzoeker een waardeloos ding. Door capacitieve koppeling gaat je lampje misschien wel net zo hard branden met de schakelaar uitgeschakeld.

Dan is een verhuisfitting met lamp misschien nog wel zinvoller.
 
@XanderH
Hoe vaak komt dat in de praktijk in gewone huishoudens voor?
En maakt het uit? In het ergste geval wordt de verkeerde zwarte draad op een lamp aangesloten en werkt het niet.
 
Conclusie moet dus zijn dat spanningszoekers meestal aangeven dat er ergens spanning op staat maar dat regelmatig ook ten onrechte doen omdat je er niet mee kunt meten hoeveel spanning dat is en of iets ook echt werkt.
Soms geven ze echter door omstandigheden ook aan dat er geen spanning is (of wordt verkeerd afgelezen) terwijl er wel spanning op staat wat levensgevaarlijk kan zijn.

Daarom is een spanningszoeker dus geen betrouwbaar meetinstrument en dient uitsluitend als indicatiemiddel te worden toegepast, voor een betrouwbare meting zal een ander type testapparaat moeten worden toegepast.
 
  • Like
Waarderingen: XanderH

Login

Je wachtwoord vergeten?
Heb je problemen met wachtwoorden of reset, stuur een mailtje naar info a p e n staartje klusidee nl Nog niet geregistreerd? Registreer nu
or Log in via