3x40A onderverdeling en selectiviteit

[Leandres]

We willen in een buitenverblijf (lees: mini woning) een eigen 'zelfstandige' groepenkast plaatsen. De hoofdaansluiting is 3x40A. Ik mag dan toch een 3x25A alamat plaatsen in de hoofd meterkast welke als voeding fungeert voor de zelfstandige meterkast in het buitenverblijf? Als ik daar vervolgens het standaard riedeltje van een hoofdschakelaar met 1 of meerdere aardlekschakelaars met 16A eindgroepen plaats voldoet dit aan de regels omtrent selectiviteit?

 

[XanderH]

Je kunt niets zinnigs over selectiviteit zeggen als je niet ook over de karakteristieken van de automaten nadenkt...

Volledige selectiviteit met installatieautomaten is lastig. Maar in principe zit je met 16 > 25 > 40 goed ja.

Een B25 automaat is niet selectief ten opzichte van B16 eindgroepen. Maar de C40 (waarschijnlijk?) hoofdautomaten zijn dan weer niet selectief ten opzichte van een C25 automaat. Helemaal perfect krijg je het dus niet.

 

[Leandres]

M'n bedoeling is dat de separate meterkast in het buitenverblijf als het ware hetzelfde is alsof het een eigen aansluiting vanaf het net heeft. Dus mocht daar iets van overbelasting of sluiting ontstaan dat in het slechtste geval de 25A alamat in de hoofd meterkast eruit vliegt. Liefst dat al niet, maar dat bij bovenstaand voorbeeld de separate meterkast ingrijpt. Als je begrijpt wat ik bedoel.

 

[Vonken_trekker]

Wij snappen wel wat je bedoelt maar jij snapt niet wat Xander bedoelt ...

 

[Leandres]

Het spijt me dan.

 

[Vonken_trekker]

Dat is niet nodig maar als je onvoldoende bekend bent met deze materie dan haal je er beter een installateur bij

 

[Leandres]

Ik heb ook nergens gezegd dat ik dat niet zou doen. Echter omdat ik bovengemiddeld geïnteresseerd ben hoe e.e.a. werkt wil ik me er graag in verdiepen. Vandaar de initiële vraag. Juist omdat ik m'n eigen gedachtengang graag wil verifiëren en begrijpen.

B25 alamat in de hoofd meterkast zou beter C25 moeten worden, echter deze zou dan niet goed selectief zijn aan de 40A hoofdzekering die (meestal?? of vroeger) D karakteristiek zijn? Of zijn deze tegenwoordig ook C.

 

[XanderH]

De netbeheerder plaatst meestal automaten met C-karakteristiek. Of bij nog wat zwaardere aansluitingen (3x63 en 3x80) zelfs wel B-karakteristiek. Maar ook D-karakteristiek wordt gebruikt ja...

Wordt het een nieuwe aansluiting? Anders kun je toch kijken welke karakteristiek het is?

Aangenomen dat de netbeheerder C40 automaten plaatst, is een C25 automaat dus niet selectief. Je zou daarmee niet aan de netcode elektriciteit voldoen. Je riskeert dat bij kortsluiting in de kabel naar het buitenverblijf ook de automa(a)t(en) van de netbeheerder uitschakelt. Vaak zal dat als het goed is niet gebeuren en aangezien je automaten hebt van de netbeheerder kun je in zo'n geval weer zelf inschakelen. Grote problemen verwacht ik er niet mee maar er valt dus toch wel iets op af te dingen.

Kies je een B25 automaat dan riskeer je dat bij kortsluiting in een eindgroep van het buitenverblijf het hele buitenverblijf in het donker zit. Dit is natuurlijk ook niet wenselijk en ik verwacht dat het in de praktijk een scenario is waar je eerder tegenaan zult lopen dan kortsluiting in de voedingskabel. Maar je voldoet daarmee wel aan de netcode elektriciteit en aan NEN-normen (want NEN1010 schreef de afgelopen edities verrassend weinig over selectiviteit).

M'n bedoeling is dat de separate meterkast in het buitenverblijf als het ware hetzelfde is alsof het een eigen aansluiting vanaf het net heeft.

Dan moet je een C25 automaat plaatsen, dat is wat de netbeheerder ook standaard doet bij een 3-fasen huisaansluiting.

Enige verschil is nog dat de netbeheerder 3 losse automaten plaatst, dus mocht je door een goede kortsluiting toch een automaat van de netbeheerder laten aanspreken dan zit je niet helemaal in het donker, maar slechts voor 1/3e. In je eigen installatie zul je een 3P+N of 4P beveiliging toepassen waar altijd alle fasen tegelijkertijd afschakelen.

Hou je er rekening mee dat je wellicht ook (selectieve) aardlekbeveiliging moet toepassen voor de kabel naar het buitenverlijf?

 

[Leandres]

Bedankt voor deze nadere toelichting. Het kwartje lijkt te vallen.

Als ik het goed begrijp:

1. Wordt de keuze C25 in de hoofd meterkast dan bescherm ik het buitenverblijf bij lomp gedrag alsof het een eigen netbeheer aansluiting heeft. Maar voldoe ik niet aan de regels omtrent selectiviteit tov de hoofdaansluiting en loop ik de kans dat een flinke sluiting een of meerdere hoofdfases eruit gaan.
2. Wordt de hoofdkabel van het buitenverblijf voorzien van B25 dan is het is het risico dat bij kortsluiting daar deze groep afschakeld en het gehele verblijf steoomloos is. Echter de hoofd aansluiting doen uitschakelen is hiermee uitgesloten?

Eigenlijk is er idd geen beste keuze. Enerzijds wil ik niet dat in mijn woning een fase eruit gaat omdat er iets onwenselijks gebeurd in het verblijf. Anderzijds is het buiten verblijf dus weer afhankelijk van mij als de B25 eruit gaat om deze weer in te te schakelen.

De aardlekschakelaar (of meervoud) en B16 installatie automaten die in de meterkast van het buitenverblijf worden geplaatst kunnen bij overbelasting of kortsluiting in geval van scenario 2 dus niet (altijd?) voorkomen dat de B25 uitschakelt?

Hou je er rekening mee dat je wellicht ook (selectieve) aardlekbeveiliging moet toepassen voor de kabel naar het buitenverlijf?

Bedoel je daarmee dat de B25 of C25 een 30mA aardlekautomaat moet zijn?

 

[XanderH]

Je begrijpt 1. en 2. goed. Behalve dan dat selectiviteit met installatieautomaten gewoon überhaupt een heel lastig verhaal blijft, meestal spreek je hooguit over "selectief tot een kortsluitstroom van..." in plaats van volledige selectiviteit. Dus ook in scenario 1. kun je meemaken dat de C25 automaat uitschakelt bij sluiting achter een B16 eindgroep en ook bij scenario 2. kun je meemaken dat de automaat van de netbeheerder mee uitschakelt. Je kunt niet meer doen dan de kans verkleinen. Ik heb al wel eens een C80 voorbeveiliging zien uitschakelen bij sluiting achter een B16 eindgroep, dus ja wat zegt de theorie dan nog...?

Mijn reacties hiervoor gaan over het verwachtte gedrag bij kortsluiting. Overbelasting is een heel ander verhaal. Als er in je onderverdeler 2 B16 eindgroepen op dezelfde fase zitten kun je onmogelijk voorkomen dat een B25 of C25 voorbeveiliging uitschakelt door overbelasting, je kunt dan op die fase namelijk langdurig 32A afnemen en dat is meer dan 25A. De installatie goed doorrekenen met een realistische gelijktijdigheidsfactor blijft dus belangrijk!

En nee, ik bedoel dat je misschien aardlekbeveiliging moet toepassen voor die kabel naar het buitenverblijf. Daar kunnen we op afstand niet zomaar over oordelen. Het ligt namelijk o.a. aan de gebruikte kabel (wordt dat grondkabel?), de aardcircuitimpedantie en het aardingsstelsel of dit nodig is.
Mocht aardlekbeveiliging vereist zijn dan plaats je natuurlijk geen 30mA, want dat is gelijk aan de beveiliging in de onderverdeler. Dat moet dan 300mA selectief (met "S" symbool op het component) worden, bij mijn weten vindt je dat alleen als losse aardlekschakelaar (dus niet als aardlekautomaat).

 

[Leandres]

Is een aardlek beveiliging in de hoofd meterkast van de afgaande kabel naar het buitenverblijf noodzakelijk en/of verplicht wanneer de meterkast in het buitenverblijf een eigen aardpen krijgt?

Misschien een domme vraag van mijn kant maar ben gewoon nieuwsgierig. Te meer in de geest dat de netbebeerder, voor zover ik weet, de hoofdkabel naar de meterkast ook aardloos aanbiedt?

 

[Leandres]

Aanvullend: het zal een 6mm² ymvk kabel worden van een meter of 20/25 die in een mantelbuis wordt gelegd.

 

[XanderH]

Wordt het een YMVK-kabel of een YMVK-as kabel?

Of je bij die laatste aardlekbeveiliging moet toepassen ligt aan de aardverspreidingsweerstand. Mocht er in de kabel sluiting naar aarde optreden moet er een beveiliging uitschakelen, afhankelijk van de aardverspreidingsweerstand gaat er wellicht voldoende stroom lopen om er voor te zorgen dat ook de installatieautomaat tijdig uitschakelt. Is de aardverspreidingsweerstand niet voldoende laag dan moet je aardlekbeveiliging toepassen.

De netbeheerder past inderdaad geen aardlekbeveiliging toe, maar het aardscherm van de de voedingskabel van de netbeheerder is verbonden met het sterpunt van de transformator waardoor deze adequaat beveiligd kan worden met (in het geval van de netbeheerder) smeltpatronen. Afhankelijk van het aardingsstelsel (TN of TT) is deze aarding meestal niet verbonden met de aarding in jouw installatie. Als de aarding in jouw eigen installatie afhankelijk is van een aardelektrode is deze slechter waardoor je wellicht dus wel een aardlekschakelaar moet toepassen.

YMVK kabel (zonder as) wordt verondersteld dubbel geïsoleerd te zijn waardoor je geen rekening zou hoeven houden met sluiting naar aarde in de kabel. Deze hoef je niet per sé met een aardlekschakelaar te beveiligen.

Een aardlekschakelaar toepassen is natuurlijk wel altijd veiliger dan geen aardlekschakelaar toepassen. Als je een 300mA selectieve aardlekschakelaar zou toepassen met in het buitenverblijf voor iedere eindgroep 30mA aardlekbeveiliging zou het in principe ook niet minder bedrijfszeker moeten zijn.

 

[Leandres]

Er is nog geen besluit genomen over het type kabel, dus wat mij betreft staan beide opties open. De kabel komt dus van begin tot eind volledig in een mantelbuis en negens 'los' in de grond.

Wel is het zo, en ik weet niet of dat de kabelkeuze al dan niet beïnvloedt, dat het buitenverblijf sowieso een eigen aardpunt/pen krijgt.
Als dat betekent dat we voldoende hebben aan simpelweg een enkele C25 installatie automaat voor de afgaande kabel naar het buitenverblijf, dus zonder aardlekbeveiliging, zou dit qua ruimte in de hoofdmeterkast wel ten goede komen.

Als regelgeving voorschrijft dat de afgaande kabel voorzien moet worden van aarding dan doen we dat uiteraard, ook al betekent dat hiervoor de hoofdmeterkast drastisch verbouwd/vergroot moet worden.