Persen, solderen, wicu, roodkoper, multifit, bomen en bos

[Kraan1980]

Al sinds enige tijd speur ik dit forum en andere online plekken af op zoek naar info over de verbouwing van onze badkamer. Het gaat om een lelijke oude woningbouwbadkamer (inmiddels gekocht) met alles opbouw.
Het nieuwe leidingwerk moet dus verlegd en ingevreesd worden. Met een achtergrond als elektromonteur heb ik hier een klein jaartje praktijkervaring mee.

Bij de keuze van het leidingsysteem raak ik de kluts echter een beetje kwijt. Waar je bij elektra de keuze hebt tussen (min of meer) buizen of kabels voor verschillende toepassingen, is bij leidingwerk de keuze flink uitgebreider.

Dat knelfittingen geen optie zijn voor in de muur is me bekend en lijkt mij ook vanzelfsprekend. Hoe zit het echter onder het bad en achter een koof? Dat zijn namelijk de punten waar ik veel leidingwerk van opbouw naar inbouw laat overgaan en dus het huidige systeem in een nieuw systeem laat overgaan. Ik weet dat ze eigenlijk altijd in zicht moeten zitten, maar is er een groot bezwaar om hier knel te gebruiken?

Dan in de muur; bij de bouwmarkt zag ik een multifitsysteem. Hiervoor worden pex-alu buizen gebruikt met een soort persfittingen die je met een imbussleutel aandraait. Ik heb sterk mijn twijfels over de betrouwbaarheid hiervan, is dat terecht? Het is in ieder geval ontzettend duur.

Dan blijven er volgens mij twee keuzes over, waarvan de eerste flexibele (ook pex-alu?) leiding is met persfittingen. Hier heb ik geen enkele ervaring mee. Is het dan juist een handig systeem of moet ik er dan mijlenver vandaan blijven? Wat zijn andere voor- en/of nadelen van dit systeem?

En de laatste keuze is natuurlijk ouderwets roodkoper (of Wicu) en solderen. Het solderen zie ik wel zitten. Elektronicasolderen doe ik bij wijze van spreken al slapend en lassen heb ik ook enkele blauwe maandagen gedaan. Het werken met dit soort materialen en technieken is mij dus niet vreemd. Tevens ken ik enkele mensen die mijn eerste werk (testjes) kunnen controlleren.

De laatste optie spreekt mijzelf het meest aan, waarbij ik het roodkoper in de koof en achter het bad wil gebruiken en dit eventueel wil combineren met de wicu in de ingevreesde sleuven omdat deze soms kunstige vormen hebben.

Een heel verhaal, waaruit hopelijk ook blijkt dat ik al het nodige zoekwerk heb gedaan. Ik kan echter nergens een mooi overzicht van voor- en nadelen van de verschillende systemen bij elkaar vinden. Iedereen heeft zo zijn eigen voorkeur, lijkt het.
Het zou mooi zijn als iemand hier zijn ervaringen over de verschillende systemen uiteen kan zetten, lijkt me ook van toegevoegde waarde voor eventuele toekomstige klussen van anderen. :)

Alvast bedankt!

 

[Cyruse]

Over knelfittingen is hier al heel veel gesproken maar de algemene opinie is toch wel dat je dat niet moet doen als je er niet meer bij kunt. Zo'n koppeling kan gewoon gaan zweten, ook mettertijd. Het hoeft niet, maar het kan.

Geen ervaring met multifitsystemen maar ik kan mij voorstellen dat hetzelfde er voor geldt.

Persfittingen is een ideaal systeem. Leidingen zijn heel snel te trekken, koppelingen snel te maken. Koppelingen en leidingen zijn ook betaalbaar. Enige nadeel is het dure persgereedschap wat je nodig hebt (en afbraamtooltjes), maar vaak kan je dat wel huren of lenen bij het bedrijf waar je je koppelingen/leidingen koopt. Wel is het zo dat als je later je installatie wilt uitbreiden, je weer dat speciale gereedschap nodig hebt. En het is merk specifiek. Henco is niet uitwisselbaar met Unicor, en zo heb je nog tig merken. Zou zeker geen obscuur merk gebruiken ivm toekomstige leverbaarheid van koppelingen e.d.

Koper solderen is natuurlijk ook erg goed. Soldering, mits goed gemaakt, is erg betrouwbaar. Universeel, over 30 jaar ook makkelijk uit te breiden. Buiten een brander, buigapparaat, soldeer en S-39 geen speciaal gereedschap nodig. Het is wat arbeidsintensiever, bochten en versprongen stukken zijn wat lastiger voor de doehetzelfert. Je kan ook wicu nemen, buigzaam koper, maar da's best duur.

Alles heeft zijn voor en nadelen. Ik heb al mijn waterleidingen uitgevoerd in koper (later wat makkelijker uit te breiden) en al mijn gas en cv leidingen in unipipe (daar kom je toch bijna niet meer aan).

 

[Kraan1980]

Bedankt voor je antwoord Cyruse!

Wordt al een stuk duidelijker dat ik mijn keuze kan beperken tot koper/soldeer en kunststof/pers.

De ww-aanvoer is nu nog 12mm, dus die wil ik vervangen door 15mm vanaf de geiser (zometeen combiketel). Hierdoor loopt de totale hoeveelheid leiding best in de meters. Een vlugge berekening komt op zo'n 25m, wat ook weer pleit voor pexalu, aangezien dit de totaalprijs zal drukken.

Bij een bekend huurbedrijf (die mag je hier geloof ik niet noemen) kan je een handperstang huren voor een 12 euro per dag. Is zo'n handperstang voldoende of is een elektrische tang aan te raden? Het setje wordt verhuurd met een handperstang, mantelschiller, schaar in een koffer.

Kortom; de indruk die ik krijg is dat bij een kleine uitbreiding van je leidingwerk beter koper kan gaan solderen. Bij een grotere klus (zoals de gehele verbouwing van een badkamer en vervangen van leidingen) zou dan pexalu met persfittingen een betere keuze zijn.

Heb ik dit goed?

 

[Sharky]

Neem alu pex leidingen van een gangbaar (en gerenomeerd) merk dan kun je in de toekomst wss altijd nog uitbreiden met hetzelfde systeem.

als je dan ook nog een soort van standaard systeem neemt kun je merken door elkaar gebruiken.

Neem je het merk van de bouwmarkt dan heb je kans dat dat over 5 jaar niet meer bestaat/ verkrijgbaar is waardoor je allerlei vreemde kunstgrepen moet uithalen.

Voor de rest is alu-pex super betrouwbaar en makkelijk aan te leggen. Nadeel is dat je een aparte perstang moet hebben om te persen maar met een beetje contact met een installateur is dat altijd wel te regelen.

Heb nu in de garage ook alles zelf voorbereidt en een beunhaas heeft de koppelingen geperst met de tang.

zijn maar wat tips en ervaringen.

 

[Kraan1980]

Bedankt Sharky!

Iemand nog info over het verschil tussen een handperstang en een elektrische tang? Als ik alupex ga gebruiken, wordt het waarschijnlijk 16mm doorsnede (of ik moet te horen krijgen dat dit om wat voor reden dan ook niet verstandig is). Is dit met de hand te persen? Of gaat het niet zozeer om kracht, maar meer om precisie?

 

[Sharky]

Er zijn handperstangen te krijgen en die persen net zo goed.
Je moet goed opletten of de persbek goed om de perskoppeling zit en dat de slang goed in de koppeling is gestoken. Dan kan er weinig mis gaan. Aan een dergelijke tang zitten langen "poten" waardoor je veel kracht kunt zetten maar dat is niet nodig.

Bedrijven werken meestal met accu perstangen.

Voor CV wordt meestal 16mm gebruikt tenzij er een radiator aanhangt met een grote capaciteit.

Koud water wordt ook dikwijls 20mm gemaakt ivm grotere vraag van meerdere gebruikers.

Er zijn ook knelfittingen te krijgen maar deze raad ik niet aan voor de in de muur.

 

[Migs]

Ik ken het zoon oude vieze woningbouw badkamer.
heb net de mijne "gedaan". oke de wasbak hangt nog niet. geen glasplaat. etc...

veel werk

knelkoppelingen waar dat kon wat dat is wel erg makkelijk.
bij mij voor al op zolder. kan ik altijd nog bij.

perskopelingen gebruikt voor radiator. had een lastig stukje leiding werk onder het bad door met veel bochten. ik kreeg gewoon een apperaat mee met de goeie klemmen die ik nodig had. 50 euro leiding en klem werk. (het helpte wel dat de medewerker een broer van de vriendin van een vriend was. maar ik dacht dat de huur 25 euro voor een dag was.) erg makkelijk te doen maar groot apparaat had ik nooit alles mee kunnen doen.

solderen het meeste werk voor mij. ik zag er tegen op. maar eigenlijk was dat toch de makkelijkste methode vond ik. nieuw met solderen doe niet te moeilijk en geef wat extra geld uit en koop zilver tin als je daar niet mee kunt solderen mag je ook geen elektra bij mij aanleggen.
zoek eens op youtube naar een soldeer cursus staan er meerdere op.

denk wel dat jij als electromonteur makkelijk zoon leidinkje er effe tussen douwt met koper gaat dat niet zo makkelijk. werk dus gestructureerd.

flexibele leiding is voor watjes.
oke ik zal toegeven heb ik ook gebruikt maar alleen waar ("ik") dat niet anders kon.

succes (je zult het nodig hebben. problemen gewoon hier vragen stellen. heeft mij veel geholpen.)